Littekens hebben we allemaal. Zichtbare, maar misschien nog wel meer onzichtbare. Voor Eline en mij geldt dat zeker ook. Vandaag zijn we 15 jaar getrouwd, en meer dan de helft daarvan leven we met het Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) van Eline.

En dan komt er ineens zo’n nummer langs wat voor jou lijkt te zijn geschreven: Littekens, van Matthijn Buwalda en Stephanie Struijk (september 2021 uitgebracht; luister bijv. op Spotify).

Maar ik heb nog veel te geven hoor
Ik draag mijn littekens met trots
Ik heb er nеt zoveel als iedereen
Alleen heb ik zе niet verstopt

Als Eline haar haar met haar rechterhand wegschuift zie je waar haar schedel is opengemaakt tijdens die hersenoperatie van begin 2015. Niet te missen dat litteken. En daar komt nog de deuk in haar voorhoofd bij. Een soort kuil. Schattig en schokkend tegelijk. Blijvend bewijs van de tumor die is weggesneden (zie bijvoorbeeld Update 14 – Goed nieuws: geen tumorgroei! om hier meer over te lezen). Verleidelijk om die lange haren erover heen te laten vallen. Toch dat litteken maar verstoppen? Trots zijn op een litteken, gaat dat niet wat ver?

Ik ben een schilderij met een scheur erin
Ik ben een auto met een kras
Ik ben de kraan die maar blijft lekken
Ik ben niet meer wie ik was
Ik ben de deur die maar blijft kraken
Ik ben de beker met de barst
Ik ben het lampje dat soms flikkert
Ik ben niet meer wie ik was

Nee, dat klopt. Eline is niet meer wie ze was. Dat kostte mij (Michiel) wel wat jaren om te durven uitspreken. Ik voelde het in die eerste jaren na alle behandelingen al wel, maar wilde het niet. Liever een schilderij, auto, kraan, etc. die het doen zoals het hoort. Zonder gebreken. Tegelijk, hoe realistisch is dat? Hebben we niet allemaal littekens? Zichtbare, maar misschien nog wel meer onzichtbare.
In het interview voor Hour of Power (februari 2019) gaven we hier woorden aan: “Niet volmaakt, wel volwaardig.” In ons verhaal in GroeiMagazine (september 2018) de uitgebreide versie: “Het helpt ons om te zeggen: ik ben niet volmaakt, maar wel volwaardig. Ja, ik (Eline) ben ziek en beperkt, ik ben langzaam, moe, vergeetachtig, ik schiet tekort en ik maak fouten – zoals we allemaal doen. En voor mij (Michiel) geldt bijna hetzelfde. Ook ik ben beperkt, schiet tekort en maak fouten.” Beiden genoeg littekens. Maar: “…volwaardig, als geliefd kind van God.” Maakt die volwaardigheid het misschien mogelijk om dan zelfs trots te zijn op die littekens? Hoef ik ze dan niet te verstoppen?

Ik ben de jas die niet meer dicht kan
Ik ben de radio die stoort
Ik ben de koelkast die geluid maakt
Ik ben niet meer als hiervoor
Ik ben de vloer die niet gelijk ligt
Ik ben het kastje zonder greep
Ik ben de wifi die soms wegvalt
Ik ben niet meer wie ik ben geweest

Eline is niet meer als hiervoor. Ze is niet meer wie ze is geweest. En dat doet bij sommige dingen wel pijn. Niet meer kunnen dansen op het niveau waarop ze vroeger danste. Niet meer de energie voor een actieve dag van zeven uur ‘s ochtends tot tien uur ‘s avonds, omdat dat middagdutje eigenlijk altijd nodig is. Geen focus en kracht meer voor lange en ingewikkelde gesprekken. Maar ook: niet meer Nederlands kunnen geven als docent voor middelbare scholieren. En niet meer van alles kunnen ’doen’ met en voor de kinderen, maar voldoening leren halen uit er voor ze ‘zijn’. Dat zijn de onzichtbare littekens, daar zit de meeste confrontatie. Die littekens met trots dragen is niet vanzelfsprekend. Daar zegt Eline dan over: “Dat is uitdagend, maar wel wat ik wens. Ik leer steeds meer om te accepteren en aanvaarden wie ik ben. En ja, dan durf ik ook te zingen en te zeggen: “Ik heb nog veel te geven hoor!”

Zie je de schoonheid in de schade?
Zie je de rijkdom in gebrek?
Lijm je de barsten met genade
Of hou jij jezelf weer voor de gek?

Nee, dan houd je jezelf niet voor de gek! Eline heeft nog ontzettend veel te geven door wie ze is én door wat ze doet. Zachtmoedig, vriendelijk, vol geloof en met een hart voor gebed. Liefdevol in de interactie met onze kinderen, culinair in wat er op tafel verschijnt, creatief en een taalkunstenaar op kaarten en met gesproken woorden, geduldig en intelligent in het aanleren van Nederlands bij de Taalmama’s van het AZC.

Want je hebt nog veel te geven hoor
Draag je littekens met trots
Je hebt er net zoveel als iedereen
Maar de meesten hebben ze verstopt

Dus ja, draag die littekens zeker met trots, verstop ze niet! Je hebt namelijk ontzettend veel te geven! Ook in ons huwelijk, dat startte op 19 februari 2008, op de dag af 15 jaar geleden. En ook dat huwelijk is niet meer wat het was, is niet meer als hiervoor en is niet meer wat het is geweest. Maar dat hoeft ook niet. We zijn door Elines hersenletsel misschien wel aan ons “tweede huwelijk” gestart. Een treffend beeld dat ik graag leen van relatie-expert Esther Perel (ooit gehoord in een uitzending van Zomergasten met haar). En wie weet wat er nog meer in ons leven gaat gebeuren. Misschien volgt er nog een derde of vierde huwelijk met elkaar. Nieuwe fase, nieuwe omstandigheden, met hernieuwde toewijding. Anders, maar net zo waardevol. Of eigenlijk: waardevoller! Door de diepte en door die littekens.